| Abstract | „Problemi u ponašanju djece i mladih složeni su i zahtijevaju sveobuhvatan pristup. Ekološka teorija Urie Bronfenbrennera pokazuje važnost različitih sustava u oblikovanju ponašanja. Problemi su podijeljeni na eksternalizirane (agresivnost, hiperaktivnost) i internalizirane (depresija, anksioznost), koji zahtijevaju specifične strategije za prevenciju i intervenciju.
Eksternalizirani problemi u ponašanju odnose se na nedovoljno kontrolirana ponašanja usmjerena prema drugima poput agresivnosti, impulzivnosti i različitih oblika nasilničkog ponašanja zbog čega su lakše uočljivi i tretirani od internaliziranih, poput depresije i anksioznosti čija je karakteristika usmjerenost prema samome sebi.
Anksiozni poremećaji poput socijalne anksioznosti, generaliziranog anksioznog poremećaja, specifičnih fobija, paničnog poremećaja i opsesivno-kompulzivnog poremećaja značajno utječu na djecu i adolescente. Ključno je prepoznati simptome i razumjeti njihove specifičnosti za pružanje odgovarajuće pomoći.
Prevencija se temelji na otpornosti, koja uključuje obiteljske resurse i procese. Programi prevencije dijele se na primarne (univerzalni), sekundarne (rana intervencija) i tercijarne (specifične za postojeće probleme). U Hrvatskoj je potreban razvoj programa za internalizirane probleme kao što su stres i anksioznost.
Socijalni radnici ključni su u prepoznavanju i adresiranju rizičnih i zaštitnih čimbenika. Njihova uloga uključuje osnaživanje pojedinaca i obitelji te razvoj preventivnih programa. Holistički pristup koji kombinira teoriju, znanstvene spoznaje i praksu može unaprijediti mentalno zdravlje i socijalnu integraciju mladih.“ |
| Abstract (english) | „Behavioral problems in children and adolescents are complex and require a comprehensive approach. Urie Bronfenbrenner's ecological theory highlights the importance of various systems in shaping behavior. Problems are divided into externalized (aggression, hyperactivity) and internalized (depression, anxiety), each requiring specific strategies for prevention and intervention.
Externalized behavior problems refer to insufficiently controlled behaviors directed towards others, such as aggression, impulsivity, and various forms of bullying behavior, making them more easily noticeable treatable than internalized problems, such as depression and anxiety, characterized by their self-directed focus.
Anxiety disorders, such as social anxiety, generalized anxiety disorder, specific phobias, panic disorder, and obsessive-compulsive disorder, significantly impact children and adolescents. Recognizing symptoms and understanding their specifics is crucial for providing appropriate help.
Prevention is based on resilience, which includes family resources and processes. Prevention programs are divided into primary (universal), secondary (early intervention), and tertiary (specific to existing problems). In Croatia, there is a need to develop programs for internalized problems such as stress and anxiety.
Social workers are key in recognizing and addressing risk and protective factors. Their role includes empowering individuals and families and developing preventive programs. A holistic approach that combines theory, scientific knowledge, and practice can improve the mental health and social integration of young people.“ |
