| Abstract | U novije vrijeme, a posebice uslijed sve uĉestalije pojave razvoda brakova, struĉnjaci i istraţivaĉi sve veću paţnju usmjeravaju na razumijevanje prirode partnerskih sukoba, naĉina rješavanja sukoba u partnerskom odnosu te posljedica partnerskih sukoba na kvalitetu i stabilnost partnerskih odnosa. U ovom radu prikazani su rezultati istraţivanja ĉiji je cilj utvrditi povezanost izmeĊu razliĉitih obiljeţja partnerskih sukoba i doţivljaja kvalitete partnerske veze. U radu se propituju i razlike u pojavnosti partnerskih sukoba, strategija i uspješnosti njihova rješavanja ovisno o socio-demografskim obiljeţjima i obiljeţjima obiteljske sredine ispitanika.
Istraţivanje je provedeno na 149 osoba koje su zbog prisutnih teškoća u partnerskom odnosu zatraţile savjetodavnu pomoć u okviru Obiteljskog centra pri Centru za socijalni skrb Rijeka. U istraţivanju je sudjelovala 91 ţena i 58 muškaraca u dobi od 22 do 66 godina (prosjeĉna dob je 38 godina). Za prikupljanje podataka korišten je slijedeći instrumentarij: Skala konflikata i rješavanja problema (Conflict and Problem –Solving Scales – CPS; Kerig, 1996.), Upitnik o braĉnom sagorijevanju (Marital burnout – MB; Ericson, 1993.), Upitnik o budućnosti veze, Upitnik o ulozi roditelja u razrješavanju partnerskih sukoba te Upitnik o socio-demografskim obiljeţjima i obiljeţjima obiteljske sredine ispitanika.
Rezultati ovog istraţivanja ukazuju na brojne znaĉajne razlike u promatranim obiljeţjima sukoba u odnosu na socio-demografska i obiteljska obiljeţja, posebice vezano za spol, dob, trajanje veze, školsku spremu i roditeljski status. Pri tome je utvrĊeno da ţene u partnerskim sukobima ĉešće koriste kooperaciju, podizanje zida i verbalnu agresiju dok istovremeno procjenjuju da njihovi partneri ĉešće izbjegavaju problem. Ispitanici s višom školskom spremom znaĉajnije ĉešće koriste strategiju podizanja zida, dok osobe s visokom struĉnom spremom, magisterijem i doktoratom najmanje koriste strategiju izbjegavanja.
Duţina trajanja veze pokazala se vaţnom odrednicom obiljeţja partnerskih sukoba Ispitanici koji su u vezi manje od 5 godina ĉešće izvješćuju o manjim sukobima, te su istovremeno najzadovoljniji naĉinom rješavanja sukoba. Ispitanici koji su u vezi od 10 do 20 godina znaĉajno ĉešće koriste izbjegavanje, podizanje zida i fiziĉku agresiju. Veći sukobi su najuĉestaliji kod ispitanika koji su u vezu stupili nakon 30-e godine ţivota te kojima je najmlaĊe dijete u dojenaĉkoj dobi te adolescentnoj dobi. Kod ispitanika starijih od 35 godina ĉešće je prisutno i emocionalno sagorijevanje u vezama. Osobe u starijoj dobnoj skupini znaĉajno ĉešće kao ishod sukoba percipiraju produbljivanje sukoba. Odustajanje od partnerskog odnosa ĉešće je prisutno kod partnera koji imaju djecu u odnosu na partnere bez djece. 83
U istraţivanju su potvrĊene i znaĉajne povezanosti izmeĊu obiljeţja partnerskih sukoba i percepcije kvalitete veze. Tako je utvrĊeno da je veći stupanj izraţenosti partnerskih konflikata povezan s manjim zadovoljstvom u vezi te s manjim ulaganjem u odnos, ali i s većim emocionalnim sagorijevanjem i odustajanjem od odnosa. Ĉešće prisutna strategija kooperacije u rješavanju sukoba povezana je s većim zadovoljstvom u vezi i većim ulaganjem u odnos. Ĉešće korištenje verbalne agresije povezano je s manjim emocionalnim sagorijevanjem.
Veće odustajanje od odnosa i manje zadovoljstvo u vezi povezano je s ĉešćim partnerovim izbjegavanjem sukoba, s uĉestalijim korištenjem strategije podizanja zida i verbalne agresije. Kod fiziĉke agresije, uĉestalije korištenje iste od strane partnera je povezano s manjim zadovoljstvom u vezi te većim emocionalnim sagorijevanjem i odustajanjem od odnosa. Veće ukljuĉivanje djece u sukobe od strane partnera povezano je s manjim zadovoljstvom u vezi.
Doţivljaj uĉestalijeg efikasnog rješavanja sukoba pozitivno korelira s višim zadovoljstvom u vezi, spremnošću za veće ulaganje u odnos, te s manjim emocionalnim sagorijevanjem i manjim odustajanjem od odnosa. Suprotno od toga, uĉestalije produbljivanje sukoba povezano je sa manjim zadovoljstvom u vezi te većim emocionalnim sagorijevanjem i većom mogućnošću odustajanja od odnosa.
Rezultati ovog istraţivanja doprinose unapreĊenju spoznaja i boljem razumijevanju odrednica partnerskih konflikata te potvrĊuju vaţnost pravovremenog pruţanja struĉne pomoći i podrške partnerima u procesu razrješavanja partnerskih sukoba. U tom kontekstu izuzetan znaĉaj ima širenje i unapreĊenje usluga obiteljske medijacije na podruĉju Hrvatske. |
